Z ogromnym żalem przyjęliśmy wiadomość, że 12 lutego 2023 roku w Warszawie zmarła dr hab. Zofia Sulgostowska, prof. IAE PAN, badaczka schyłkowego paleolitu, mezolitu i paraneolitu Europy Środkowej i Wschodniej.
Zofia Antonina Sulgostowska urodziła się 13 czerwca 1944 roku w Warszawie. Studia historyczne i archeologiczne na UW ukończyła w roku 1968. Pracę magisterską nt. paleolitu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej napisała pod kierunkiem prof. Waldemara Chmielewskiego, ówcześnie jeszcze docenta. Pracowała potem w Muzeum Mazowieckim w Płocku, Muzeum Ziemi PAN w Warszawie, gdzie Zespołem Prahistorii kierował wówczas prof. Stefan Krukowski, wreszcie w Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie. Tu pełniła obowiązki kustosza i kierowała Działem Paleolitu i Mezolitu, organizowała nagradzane wystawy, publikowała.
W 1983 roku uzyskała stopień doktora na podstawie tezy Prahistoria północnej części Europy Centralnej u schyłku plejstocenu napisanej pod kierunkiem prof. Romualda Schilda. Po kilku latach wydała jej książkową, rozszerzoną wersję pt. Prahistoria międzyrzecza Wisły, Niemna i Dniestru u schyłku plejstocenu (wyd. Warszawa 1989). W roku 1986 zatrudniona została w warszawskim Instytucie Archeologii i Etnologii PAN, gdzie pracowała do odejścia na emeryturę w roku 2014.
W latach 1990–2013 piastowała tam stanowisko kierownika Zakładu Epoki Kamienia, przekształconego w 2012 r. w Ośrodek Interdyscyplinarnych Badań Archeologicznych. W roku 2006 przedstawiła pracę pt. Kontakty społeczności późnopaleolitycznych i mezolitycznych między Odrą, Dźwiną i górnym Dniestrem. Studium dystrybucji wytworów ze skał krzemionkowych (wyd. Warszawa 2005) i na tej podstawie uzyskała stopień doktora habilitowanego. Awansowała na docenta, a potem na profesora IAE PAN (2011). Sekretarzowała Komitetowi Nauk Pra- i Protohistorycznych PAN (2007–2011). W latach 2012–2017 była kierownikiem projektu badawczego NPRH Vetera et nova. Opracowanie źródeł archeologicznych z zasobów IAE PAN nowymi metodami badawczymi, a także redaktorem naukowym ośmiotomowej serii wydawniczej Vetera et nova, gdzie publikowano opracowywane w ramach projektu materiały.
Przez kilka lat wykładała na lubelskim UMCS. Prowadziła lub współprowadziła terenowe badania wykopaliskowe na terenie Polski, m. in. Okuninka, Augustów Wójtowskie Włóki, Woźna Wieś, Łajty, uczestniczyła w ekspedycjach zagranicznych – Dania, Francja, Egipt. Wypromowała 2 doktorów. Rzeczoznawca Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Jest autorką lub współautorką ponad 100 prac z zakresu swojej specjalności (prócz wymienionych, m. in. Kultura duchowa społeczności zamieszkujących ziemie polskie w późnym paleolicie i mezolicie, Warszawa 2019). Redagowała Informator Archeologiczny. Uczestniczka konferencji i sympozjów. Popularyzatorka.
Będziemy Ją pamiętać jako osobę ciepłą i pełną życzliwości.
Dziekan i społeczność Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Karol Szymczak
Kobusiewicz M., 2014, Dr hab. Zofia Sulgostowska, prof. IAE PAN, Archeologia Polski, t. LIX: 2014, z. 1–2:7 – 12.