Idea utworzenia czasopisma zrodziła się w głowach Wojciecha Nowakowskiego z ówczesnego Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz Jerzego Brzozowskiego i Jerzego Siemaszko z Muzeum Okręgowego w Suwałkach jeszcze na samym początku XXI wieku. Wynikało to z nagromadzenia dużej liczby opracowań materiałów archeologicznych dotyczących Suwalszczyzny. Były to zarówno prace archeologów o dużym dorobku, jak i prace dyplomowe studentów, którzy dopiero czynili pierwsze kroki w archeologii. Ważnym było także przekazywanie czytelnikom wiedzy o realizacji bieżących projektów związanych z szeroko pojętą archeologią bałtyjską. Pomysł pisma udało się jednak zrealizować dopiero w 2017 roku, gdy ukazał się pierwszy tom nowego periodyku wydawanego wspólnie przez Muzeum Okręgowe w Suwałkach i Instytut (obecnie Wydział) Archeologii UW.
Początkowo pismo miało trzy rubryki – Studia i Materiały, Komunikaty i Odkrycia oraz Kronika Naukowa. Już drugi tom przyniósł jednak poszerzenie zakresu publikacji – pojawiły się tu bowiem teksty związane z niezwykle ciekawym zagadnieniem – historią archeologii. W zamierzeniu redakcji ten dział będzie nadal kontynuowany – po to, by młodsze pokolenie miało możliwość poznać nie tylko dzieje tej dziedziny, lecz także dowiedziało się z pierwszej ręki – z wspomnień uczestników ówczesnych wykopalisk – w jakich warunkach pracowali archeolodzy jeszcze kilkadziesiąt lat temu. Dwa tomy „Studia Archaeologica Sudauica” (drugi ukazał się w 2019 roku) przybliżają historię archeologii na terenie Suwalszczyzny także poprzez dedykację archeologom, którzy działali na Suwalszczyźnie. Pierwszy tom poświęcono Janowi Jaskanisowi, drugi – Włodzimierze i Romualdowi Odojom. Początkowo dedykacje te były działaniem dość spontanicznym, wydawanie tomów zbiegało się bowiem ze śmiercią naukowców. W zamierzeniu redakcji jest jednak, by kolejne tomy nadal prezentowały najważniejsze postacie naukowców z dziedziny archeologii Suwalszczyzny, lecz za ich życia.
W III tomie pewną nowość stanowić będzie dział Recenzje i Omówienia. Jest to nie tylko wymóg chwili, w czasach pandemii bowiem wymiana informacji pomiędzy naukowcami była mocno utrudniona, lecz także potrzeba głębszego sięgania do publikowanych prac. Jest to szczególnie ważne obecnie, gdy liczba wydawnictw nie pozwala na szczegółowe zapoznanie się z każdą pozycją.
Po raz kolejny zostaną zaprezentowane prace młodych archeologów, które nie tylko prezentują materiał, ale też z wielkim pietyzmem próbują dać ocenę pozyskanym zabytkom i ustalić ich pozycję na tle dotychczasowego stanu wiedzy.
Dotychczas ramy czasowe publikowanych materiałów mieściły się w szeroko pojętej epoce żelaza. W III tomie pojawią się także wątki z epoki brązu, a nawet epoki kamienia. Jest to zatem zaproszenie dla autorów zajmujących się archeologią różnych okresów.
Wszystkie teksty mają streszczenie w języku angielskim, a dzięki temu mogą się z nimi zapoznać nawet osoby nieznające języka polskiego.
W zamierzeniu tomy mają się ukazywać regularnie – co dwa lata.
Dostępne tomy:
Studia Archaeologica Sudauica, tom I
Studia Archaeologica Sudauica, tom II
Studia Archaeologica Sudauica, tom III