Okres

W. Cykladzkie

Kreta

Ląd grecki

WB I

Rozwój osadnictwa, wykształcenie typowych form pochówku w grobie skrzynkowym, początek kamiennej plastyki

Prawdopodobne pojawienie się nowej ludności, zwiększenie liczby osad w odkrytym terenie

Liczne nowe osady, niektóre ufortyfiko­wane, w Beocji okrągłe chaty

WB II

Rozwój osad i architektury, kontakty z Kretą, lądem, Anatolią, szczytowy okres kamiennej plastyki figuralnej

Rozwój organizacji społecznej (Myrtos)

Początek tolosów Messary

Zniszczenie Myrtos, Vasiliki

Szczyt rozwoju kultur WB, wpływy z W. Cykladzkich, Dom z Dachówkami w Lerna

Zniszczenia

WB III

Zanikanie grobów skrzynkowych, pojawienie się osad obronnych, grobów komorowych, nowych form ceramicznych, załamanie plastyki figuralnej

Zniszczenie Phylakopi

Stopniowe zwiększanie roli lokalnych ośrodków, rozwój budownictwa i architektury ku kompleksom z centralnym dziedzińcem

Początek gliptyki

Zmniejszenie liczby stanowisk, po­jawienie się tumulusów.

Wpływy z W. Cykladzkich

ŚB I

Zwiększenie rozmiarów osad, wyspy zdominowane przez pojedyncze centra, istnienie osad obronnych, wykształcenie grobu

Uformowanie lokalnych ośrodków władzy politycznej i ekonomicznej – Starsze Pałace; powstanie pisma hieroglificznego

Zmniejszenie liczby stanowisk, osłabienie kontaktów

Domy prostokątne

Wykształcenie ceramiki minijskiej

ŚB II

szybowego, ponowny wzrost zamożności.

Powstanie pisma Linearnego A

Zniszczenie Starszych Pałaców

ŚB III

Świątynia w A. Irini

Wpływ Krety

Zniszczenie Phylakopi II

Początek Młodszych Pałaców

Dominacja Knossos nad innymi ośrodkami

Silny wpływ minojski

Osuszanie jeziora Kopais

Okres Grobów Szybowych

PB I

Przebudowy w A. Irini, Phylakopi, Akrotiri, pojawienie się dużych grobów budowanych z kamieni, szczyt wpływu minojskiego mal. ścienne, pismo linearne A

Wybuch wulkanu Santoryn – zniszczenie Akrotiri

Szczyt rozwoju kult. minojskiej (malarstwo ścienne, gliptyka, ceramika, naczynia kamienne) i jej ekspansji na M. Egejskie, Dodekanez i wybrzeża Anatolii

Zniszczenie Młodszych Pałaców

Powstanie typowych mykeńskich form pochówku

PB II

Słabnięcie wpływu minojskiego, początek wpływów mykeńskich

Zniszczenie A. Irini i Phylakopi

Przejściowy pałac w Knossos,

styl pałacowy w ceramice

Zniszczenie pałacu przejściowego

Początek ekspansji w basenie M. Egejskiego

PB IIIA

Zanik wpływu minojskiego, co-raz silniejsza mykenizacja wysp, pojawienie się megaronu w Phylakopi.

Pałac mykeński w Knossos, powsta­nie pisma Linearnego B

Zmiany w sieci osadniczej – stopniowe przesunięcia osad z nizin w góry

Zniszczenie Knossos?

Początek budownictwa pałacowego i obronnego, nasilenie ekspansji

PB IIIB₁

Wznoszenie nowych fortyfikacji i odnawianie już istniejących

Świątynia w Phylakopi

Znaczna ilość ceramiki mykeńskiej, istnienie kilku niezależnych ośrodków władzy (zwł. Chania)

Budowa wielkich cytadel, szczyt rozwoju kult. mykeńskiej (malarstwo ścienne, ceramika, terakoty) i jej ekspansji

Użycie pisma Linearnego B

Pierwsza, niewielka fala zniszczeń

PB IIIB₂

Gwałtowny pożar Koukounaries

Zniszczenia w Phylakopi

Cytadela Kastrokephala

Odbudowa, archiwa pisma Linearnego B

Druga, wielka fala zniszczeń

PB IIIC

Odbudowa Koukounaries

Krzyżowanie się wpływów z całego M. Egejskiego

Zniszczenie świątyni w Phylakopi

Opuszczenie Phylakopi

Częściowe wyludnienie (?), przesunięcia ludności ku obszarom górskim i miejscom naturalnie obronnym

Częściowa odbudowa, ostatnie dokonania w malarstwie wazowym (styl zwarty i morski)

Stopniowe zniszczenia i wyludnienia

Sub-

Zniszczenie A. Irini

Dalsze zmniejszenie liczby stanowisk

Dalsze zmniejszenie liczby stanowisk, faza znana głównie z cmentarzysk

Polski

Angielski

Niemiecki

Francuski

Włoski

Grecki

Minojski

M

M

M

M

M

Μ

Cykladzki

C

C

K

C

C

Κ

Helladzki

H

H

H

H

E

Ε

Wczesno-

W

E

F

A

A

Π

Środkowo-

Ś

M

M

M

M

Μ

Późno-

P

L

S

R

T

Υ

np.: późnohelladzki

PH

LH

SH

HR

TE

ΥΕ

Kreta

Cyklady

Ląd grecki

Okres wczesnominojski

Okres wczesnocykladzki

Okres wczesnohelladzki

WM I       3100-3000

WC I         3100-3000

WH I       3100+ to 3000

(WM IB) (2900-2650)

Kampos    2900-2650

WM IIA   2650-2450/2000

WC II        2650-2500

WH II      2650-2500

WM IIB   2450/2200-2000

Kastri        2500-2250

WHII/Lefkandi I           2500-2200

WM III    2200-2100/2050

WC III       2400-2200

WH III    2250-2100/2050

Okres środkowominojski

Okres środkowocykladzki

Okres środkowohelladzki

ŚM IA      2100/2050-1925/1900

ŚC            2200-

ŚH          2100/2050-

ŚM IB      1925/1900-1875/1850

ŚM II      1875/1850-1750/1700

ŚM III     1750/1700-1700/1675

Okres późnominojski

Okres późnocykladzki

Okres późnohelladzki

PM IA      1700/1675-1625/1600

PC I          1700/1675-1625/1600

PH I        1700/1675-1635/1600

PM IB      1625/1600-1470/1460

PH IIA     1635/1600-1480/1470

PM II       1470/1460-1420/1410

PC II         1625/1600-

PH IIB     1480/1470-1420/1410

PM IIIA1 1420/1410-1390/1370

PC III     

PH III A1 1420/1410-1390/1370

PM IIIA2 1390/1370-1330/1315

PH III A2 1390/1370-1330/1315

PM IIIB   1330/1315-1200/1190

PH IIIB    1330/1315-1200/1190

PM IIIC   1200/1190-1075/1050

PH IIIC    1200/1190-1075/1050

Okres subminojski

Okres sub-mykeński

            1075/1050-1050/1000

               1075-1050/1000

Wieki Ciemne

Okres

protogeometryczny

            1050/1000-900

wczesny geometryczny

            900-850

środkowy geometryczny I

            850-830

środkowygeometryczny II

            830-770

późny geometryczny I

            770-730

późny geometrycznyIIi

            730-700

Okres

Daty bezwzględne tradycyjne / C 14

Zespoły kultur

Kultury

WC I

2800-2600 / 3500-3100

Lakkoudes

Pelos-Lakkoudes lub

Pelos

Grotta-Pelos

Plastiras

Kampos â

WC II

2600-2300 / 3100-2400

Keros-Syros

Syros

WC IIIA

2300-2200 / 2400-2250

Kastri

WC IIIB

2200-1800 /2250-2100

Phylakopi I

Amorgos

Okres (faza ceramiczna)

Wybrane cechy

Chronologia cykladzka

 I (A)

PN/WC I?

II (B)

Pierwsze budowle

WC II

III (C)

Ceramika „anatolijska

WC IIIA

Czasowe opuszczenie

IV (D)

Ponowne zasiedlenie

 (WC IIIB?)

Budowa fortyfikacji

ŚC wczesny

V (F)

Nowe fortyfikacje

ŚC późny

VI (G)

Domy PC

PC I

VII (H)

Trzęsienie ziemi

PC II

VIII (J, K, L, M)

Częściowa odbudowa

PC III – wczesny

– środkowy

– późny

Ostatnia faza świątyni
Zniszczenie stanowiska

– końcowy

Miasto

Wybrane cechy

Chronologia cykladzka

Liczba innych
 stanowisk na Melos

0

Wyłącznie ceramika

WC I

20

I‑i

Wyłącznie ceramika

WC II

7

I‑ii

Domy z kamienia, cmentarzysko

wC Iii a (?)/b

I‑iii

Zniszczenie

WC IIIB

II‑i

Odbudowa.

ŚC – wczesny

1

II‑ii

Zniszczenie

ŚC – późny

III‑i

Odbudowa, Rezydencja, fortyfikacje

PC I

0

III‑ii

Pożar

PC II

IV‑i

Megaron

PC III – wczesny

3

IV–ii

Świątynia; fortyfikacje

– środkowy

IV–iii

Zniszczenie świątyni

– późny

IV–iiii

Zniszczenie stanowiska

– końcowy

Ściana zachodnia.

Ściana północna

Ściana wschodnia

Ściana południowa

 Sp.na wzgórzu  Sc. pasterskie i wiejskie

Miasto I       lacuna

lacuna   port+fort  wojownicy  Miasto II

Miasto III   krajobraz nilotycki

Miasto IV     flota      Miasto V

 flota    bitwa na morzu          flota

Poziom

Datowanie

Okres

0

IV tys. p.n.e.

N

I

3000-2500

WB

II

2500-2200

WB

III

2200-2050

WB

IV

2050-1900

WB

V

1900-1800

WB-ŚB

VI

1800-1300

ŚB-PB

VIIa

1300-1260

PB

VIIb1

1260-1190

PB

VIIb2

1190-1100

PB

VIIb3

1100-950

PB/PG

VIII

700-

G

IX

Hell.-Rzym.

Okres

Historia pałaców wg Evansa

Typowe znaleziska

"Nowa" historia Knossos

Typowe znaleziska

Zniszczenie starszych pałaców

ŚM III

ceramika post-kamares

ceramika post-kamares

PM IA

Młodsze pałace

ceramika w st. roślinnym

Pałac minojski

ceramika w st. roślinnym

PM IB

ceramika w st. morskim

ceramika w st. morskim

Zniszczenie młodszych pałaców

PM II

Odbudowa pałacu w Knossos

ceramika w st. pałacowym, pismo linearne B

Pałac przejściowy

ceramika w st. pałacowym

Zniszczenie pałacu w Knossos

PM IIIA1

“squatters” w pałacu w Knossos

Pałac mykeński

pismo linearne B

PM IIIA2

pismo linearne B

PM IIIB

?

?

?

PM IIIC