Aktualności
- W dniach 24-25 czerwca w Kijowie odbyło się III Międzynarodowe Forum Sieci Eksperckiej Międzynarodowej Platformy Krymskiej, w ramach którego zorganizowana została dyskusja „Dziedzictwo kulturowe w kontekście wojny w Ukrainie: wyzwania związane z ochroną dziedzictwa”. Wideo z dyskusji (w języku angielskim) można obejrzeć tutaj (od 02:25). Pod koniec czerwca opublikowano również wywiad z dr Eweliną Krawczenko z Instytutu Archeologii Narodowej Akademii Nauk Ukrainy – członkinią Sieci Eksperckiej Międzynarodowej Platformy Krymskiej. Tematem wywiadu były przypadki kradzieży przez rosyjskie siły okupacyjne artefaktów archeologicznych z lokalnych muzeów we wschodniej Ukrainie oraz ze zbiorów muzealnych na Krymie.
- W czerwcu kontynuowano badania archeologiczne na terenie Ogrodu Metropolitalnego w Lawrze Peczerskiej w Kijowie. Wykopaliska zostały przeprowadzone w miejscu warsztatu szklarskiego z XI i XII wieku,odkrytego w 1951 roku przez archeologa Wołodymyra Bohusevycha. Podczas wykopalisk – prowadzonych przez dr. Serhija Taranenkę – znaleziono dwupoziomowy budynek, który najprawdopodobniej był zamieszkany przez dawnych mistrzów. Naukowcy rozważają możliwość muzealizacji i utworzenia w tym miejscu parku archeologicznego po zakończeniu prac. Terytorium ogrodu pozwala na otwarcie 20-metrowej ścieżki, na której będzie można zaprezentować piece z XI-wiecznego warsztatu szklarskiego i mury XII-wiecznego klasztoru Peczerskiego.
- 21 czerwca w Muzeum Archeologicznym Charkowskiego Narodowego Uniwersytetu imienia Wasyla Karazina odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa „LAUREA V. Czytania naukowe poświęcone pamięci profesora Wołodymyra Kadiejewa. Świat starożytny i średniowiecze”, w której wzięło udział ponad trzydziestu naukowców z różnych miast Ukrainy i z zagranicy. Rozszerzone streszczenia z konferencji dostępne są tutaj.
Ochrona dziedzictwa kulturowego
- Kijowscy celnicy uniemożliwili nielegalne przesyłanie pocztą międzynarodową 75 starożytnych przedmiotów stanowiących część ukraińskiego dziedzictwa kulturowego. Zostały one wysłane przez mieszkańca obwodu czernihowskiego do Stanów Zjednoczonych. Po przejęciu przedmiotów celnicy wysłali je na ekspertyzę naukową do Narodowego Muzeum Historii Ukrainy. Specjaliści z muzeum ustalili, że przedmioty te są autentycznymi zabytkami, datującymi się epoką wczesnego żelaza, okresem rzymskim oraz wczesnym średniowieczem. Więcej informacji i zdjęcia niektórych przedmiotów pod linkiem.
- 24 czerwca Rada Unii Europejskiej przyjęła pakiet sankcji wobec Rosji w odpowiedzi na jej agresję na Ukrainę. Wraz z ograniczeniami sankcyjnymi dotyczącymi energii, finansów, kompleksu wojskowo-przemysłowego i transportu pakiet obejmuje również zakaz zakupu, importu, przemieszczania lub eksportu ukraińskiego mienia kulturowego lub innego mienia o wartości archeologicznej, historycznej, kulturowej, naukowej lub religijnej, jeżeli istnieją uzasadnione podstawy, aby sądzić, że takie mienie zostało nielegalnie wywiezione z terytorium Ukrainy. De facto oznacza to, że przed sprzedażą jakichkolwiek przedmiotów na europejskich rynkach sztuki i aukcjach konieczne będzie udowodnienie, że przedmiot nie został skradziony. Konieczne będzie zatem dostarczenie wiarygodnych informacji o tym, skąd pochodzi, kto jest jego prawdziwym właścicielem i jak ten przedmiot trafił na rynek.
Konferencje
- 14 listopada Państwowy Rezerwat Historii i Kultury Mezhybizh wraz z Pracownią Archeologii Europy Wschodniej Wydziału Archeologii UW organizują międzynarodową konferencję numizmatyczną „Drugie Czytania Anokhinowskie”. Wydarzenie poświęcone jest pamięci jednego z najbardziej znanych ukraińskich numizmatyków Wladilena Anokhina – dlatego tematyka konferencji skupi się na głównych obszarach naukowych jego badań: na ogólnych problemach starożytnej numizmatyki greckiej i rzymskiej, na starożytnej numizmatyce północnego i północno-zachodniego Nadczarnomorza (w tym starożytnych miast tych regionów), na znaleziskach starożytnych monet na barbarzyńskich terytoriach Europy Wschodniej i ich interpretacji oraz na wczesnej bizantyjskiej numizmatyce Europy Wschodniej. Konferencja odbędzie się w formacie hybrydowym – na platformie Zoom i w Zamku Mezhybizh. Językami roboczymi są ukraiński, polski i angielski. Tematy wystąpień i krótkie abstrakty (do 300 słów) wraz z aktualną afiliacją organizatorzy proszą przesyłać na adresy: paew@uw.edu.pl lub amadoca9@gmail.com do 31 sierpnia 2024 roku.
- Przypominamy, że Muzeum Pieniądza Narodowego Banku Ukrainy organizuje w dniach 16-18 września międzynarodową konferencję „Money & Banking: Money and Banks in European History”. Głównymi tematami będą starożytna, średniowieczna oraz nowożytna numizmatyka, historia bankowości w Europie oraz kwestie współczesnego mennictwa. W celu udziału w konferencji należy przed 1 września wypełnić formularz zgłoszeniowy (link) oraz nadesłać rozszerzony abstrakt wystąpienia na adres: museum@bank.gov.ua. Wydarzenie zaplanowano w formacie hybrydowym.
- W dniach 19-20 września 2024 roku w Narodowym Rezerwacie Dawny Halycz odbędzie się konferencja naukowa „Badania, ochrona, muzealizacja i promocja dziedzictwa kulturowego: doświadczenie ukraińskie i międzynarodowe” („Дослідження, збереження, музеєфікація та популяризація культурної спадщини: український та світовий досвід”) zadedykowana 30. rocznicy powstania Rezerwatu. Języki konferencji: ukraiński, angielski, polski. Zgłoszenia udziału organizatorzy proszą kierować na e-mail: konfhalych@meta.ua lub pobutsky@ukr.net, nie później niż do 23 sierpnia.
Publikacje
- Ukazała się monografia zbiorowa „Klasztor św. Michała ze Złotymi Kopułami w Kijowie (na podstawie badań archeologicznych z lat 1996-1999)” poświęcona wynikom badań jednego z najważniejszych zabytków staroruskiej architektury sakralnej (“Михайлівський Золотоверхий монастир у Києві (за археологічними дослідженнями 1996—1999 років) / Г. Івакін, В. Козюба, Л. Чміль та ін. Київ: ІА НАН України, 2023. — 544 c. (Серія «Archaeologica Ruthenica»)”.
Wystawy
- Na początku kwietnia Narodowe Muzeum Historii Ukrainy otworzyło wystawę „Przedchrześcijańskie wierzenia Ukrainy”. Jest to pierwszy projekt Muzeum dotyczący historii wierzeń od czasów starożytnych do początków chrześcijaństwa. Wystawa obejmuje ponad 500 oryginalnych znalezisk archeologicznych z kolekcji Muzeum, w tym te, które nigdy wcześniej nie były wystawiane. Znajdują się tam między innymi łopatka mamuta z ornamentem, figurki glinianie i naczynia binokularowe kultury trypilskiej, naszyjniki szlachetnej scytyjskiej kobiety z kurhanu w Melitopolu, naczynie kultury czerniachowskiej z „kalendarzem” oraz wiele innych eksponatów.
- 16 czerwca z okazji 95. rocznicy założenia Wołyńskiego Muzeum Krajoznawczego otworzono odnowioną ekspozycję Działu Starożytności Wołynia, a dla młodych zwiedzających zorganizowano konkurs „Podróż przez wieki”. Wystawa archeologiczna w tym muzeum była zamknięta od 24 lutego 2022 roku. Zaktualizowana wystawa zawiera przedmioty, które wcześniej nie były prezentowane. Najcenniejsze eksponaty, które po wybuchu wojny zostały usunięte z wystawy ze względów bezpieczeństwa, zastąpiono obecnie kopiami lub fotografiami. Dotyczy to między innymi słynnego skarbu srebrnych przedmiotów z Kaczyna z V wieku naszej ery.
- Od końca czerwca do końca lipca w Muzeum Krajoznawczym w Winnikach (obwód lwowski) będzie wystawiany unikatowy eksponat z Narodowego Muzeum Historii Ukrainy – żelazny topór z X-XIII wieku ozdobiony srebrem i unikalną trójzębną inkrustacją. Artefakt został zakupiony na aukcji przez mieszkańca Lwowa Tarasa Chmielowskiego za 10 tysięcy dolarów jeszcze w 2021 roku i dobrowolnie przekazany Muzeum.
In memoriam
- Pod koniec czerwca dotarła do nas smutna wiadomość o nagłej śmierci Wołodymyra Chodasa – archeologa z Dniepru, który przed wojną pełnił funkcję kierownika działu archeologii Narodowego Muzeum Historycznego. Pan Wołodymyr prowadził liczne badania na obszarze odwodu dniepropietrowskiego i specjalizował się w archeologii wczesnego średniowiecza. Na początku wojny w 2022 roku dobrowolnie poszedł na front. W czerwcu tego roku jego serce nie wytrzymało. Cześć naszemu Koledze!