Aktualności
- Na początku maja 2024 roku pod Odessą został znaleziony skarb z okresu Chanatu Krymskiego. Skarb, ukryty w małym glinianym naczyniu, został znaleziony przez lokalnego miłośnika historii – Serhiia Żosana – na głębokości 40 cm i zawierał 140 srebrnych monet wybitych ok. 1480 roku. Znalazca przekazał monety do Podolskiego Muzeum Historii Lokalnej w obwodzie odeskim.
- W pierwszej dekadzie maja, podczas badań archeologicznych na wczesnośredniowiecznej osadzie w Równem, w dzielnicy Bojarka odkryto pochówek z okresu początku wędrówek ludów (koniec IV – początek V wieku). Oprócz kości pochówek zawierał ceramikę lepioną ręcznie oraz biżuterię. Znaleziska zostały przekazane do Muzeum Regionalnego w Równem, gdzie będą zbadane przez kijowskich archeologów i antropologów.
- 20 maja w siedzibie Muzeum Uniwersytetu Narodowego Akademia Kijowsko-Mohylańska odbyła się końcowa prezentacja wyników projektu Paszport Twojej Tożsamości (opowiadaliśmy o tej ciekawej inicjatywie w jednym z naszych newsletterów). 6-miesięczny projekt, realizowany przez Ukraińskie Stowarzyszenie Archeologów, poświęcony był popularyzacji stanowisk i artefaktów archeologicznych z terenów Ukrainy widniejących na większości stron ukraińskiego paszportu.
- W dniach 30-31 maja w Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie odbyła się międzynarodowa konferencja „The Byzantine Presence between: Black Sea and Baltic: Political, Ecclesiastical, and Cultural trends in Late Medieval Northern East-Central Europe” zorganizowana przez Litewski Instytut Historii. Konferencja ta była poświęcona relacjom między późnośredniowiecznym Bizancjum a jego sąsiadami w północnej Europie Środkowo-Wschodniej orz kwestiom politycznego i kulturowego wpływu Bizancjum na te terytoria.
- Archeolodzy z Ławry Peczerskiej w Kijowie zapraszają weteranów wojny rosyjsko-ukraińskiej do udziału w wykopaliskach na terenie rezerwatu. Działania będą realizowane już drugi rok w ramach programu „Odbudowa duchowa poprzez kulturę”. Konsultantem w nim będzie starszy archeolog w Ministerstwie Obrony Zjednoczonego Królestwa Richard Osgood, mający ponad 10-letnie doświadczenie w pracy wykopaliskowej z weteranami.
Ochrona dziedzictwa kulturowego
- Na początku maja Wołyńska Prokuratura Obwodowa przejęła kamienną płytę – płaskorzeźbę z dwoma modlącymi się figurami – datowaną na XII-XIII wiek. Zabytek przejętow ramach śledztwa w sprawie innej kamiennej płyty pochodzącej z tego samego okresu i przedstawiającej płaskorzeźbę świętego wojownika (informowaliśmy o tym w naszym poprzednim newsletterze). Nowa płyta również zostanie przekazana do Narodowego Muzeum Historii Ukrainy w Kijowie.
- 17 maja do Muzeum Historii Miasta Chmielnicki został przekazany zbiór 15 żelaznych przedmiotów najprawdopodobniej pochodzących z pochówku kultury przeworskiej: umbo, miecz, detale tarczy, ostrogi, groty i inne. Te zabytki znaleziono przypadkowo jesienią 2017 r. na głębokości 80-90 cm na terenie wsi zniszczonej w XIX wieku, położonej między dzisiejszymi wsiami Iwaszkiwce i Kolybań (w obwodzie chmielnickim). Razem z metalowymi przedmiotami zostały również znalezione węgiel i fragmenty ręcznie lepionego naczynia. Przedmioty przekazał Muzeum historyk, a obecnie – wojskowy armii ukraińskiej Roman Mikolajew.
- 18 maja w Muzeum Historycznym im. Omelana Dwiernickiego we Włodzimierzu (obwód wołyński) po raz pierwszy zaprezentowano nowe nabytki z ostatnich lat. Jednym z takich nabytków są dwa miedziane naczynia przypadkowo znalezione w tym regionie i przekazane do Muzeum przez lokalnego historyka Petra Holiaczuka. Według wstępnej atrybucji prof. Andrzeja Kokowskiego z Instytutu Archeologii UMCS w Lublinie przedmioty pochodzą z okresu rzymskiego i mają nieliczne analogie w Europie wschodniej i południowej.
Konferencje
- W dniach 14-16 sierpnia 2024 roku Rezerwat Kulturalno-Przyrodniczy Orheiul Vechi oraz Instytut Badań Bioarcheologicznych i Etnokulturowych w Kiszyniowie organizuje konferencję „Arheologie interdisciplinară: metode, studii, rezultate” („Archeologia interdyscyplinarna: metody, badania, wyniki”). Konferencja odbędzie się na terenie pięknego Rezerwatu Orheiul Vechi”. Organizatorzy zapewniają zakwaterowanie oraz wyżywienie podczas konferencji. Zgłoszenia udziału, abstrakty wystąpień oraz pytania należy kierować na adresy e-mail: angellisimal@gmail.com lub bioarchaeoheritage@gmail.com.
Publikacje
- Na końcu maja w Muzeum Historii Lokalnej w mieście Brody (obwód lwowski) ukazał się kolejny tom „Брідщина – край на межі Галичини й Волині” („Ziemia brodiwska – kraina na pograniczu Galicji i Wołynia”), który zawiera kilka ważnych artykułów dotyczących okresu rzymskiego na zachodzie Ukrainy.
- Ukazało się ukraińskie tłumaczenie kolorowanki „Adventures in Archaeological Science” wydanej przez Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. Ta ilustrowana książka opisuje przystępnym językiem nowoczesne metody stosowane przez przyrodników do badania kości i ceramiki znalezionych podczas wykopalisk archeologicznych, a także opowiada o badaniach genetycznych, chorobach starożytnych populacji oraz o datowaniu radiowęglowym materiałów archeologicznych. Tłumaczenie na język ukraiński wykonała Julia Uszkowa z Wydziału Bioarcheologii Instytutu Archeologii Narodowej Akademii Nauk Ukrainy.
- Czasopismo „Археологія і давня історія України” („Archeologia i starożytna historia Ukrainy”) zaprasza do składania tekstów do trzeciego tomu za 2024 rok. Tematyka tomu obejmuje archeologię i historię od okresu wczesnych Słowian do okresu nowożytnego. Redaktorzy tomu proszą o nadsyłanie materiałów do 15 sierpnia 2024 roku na adres srv@gmail.com. Wytyczne do tekstów w czasopiśmie znajdują się pod linkiem.
Wystawy
- 14 maja w Muzeum Archeologicznym Uniwersytetu imienia Wasyla Karazina w Charkowie otwarto wystawę „Археологія Харківщини: від описових методів до диджиталізації” („Archeologia ziemi charkowskiej: od metod opisowych do digitalizacji”), która poświęcona jest historii rozwoju metodyki badań archeologicznych na terenie regionu charkowskiego. Wystawa dedykowana jest pamięci absolwenta Uniwersytetu – archeologa dr. Oleskiia Kriutczenka. Trzeba zaznaczyć, że zbiory muzeum znajdują się obecnie w ewakuacji, a samo miasto jest prawie codziennie (w tym w dzień otwarcia wystawy) ostrzeliwane przez Rosję.
- 18 maja w wielu ukraińskich miastach odbyły się wydarzenia w ramach międzynarodowej Nocy Muzeów. Przez ostatnie trzy lata organizacja tego typu wydarzeń jest szczególnie trudna w warunkach, gdy prawie wszystkie wystawy muzealne (w tym archeologiczne) w Ukrainie są albo ewakuowane, albo zabezpieczone w specjalistycznych schronach. Niemniej jednak we Lwowie, Kijowie, Czerniowcach i innych miastach zorganizowano wycieczki na stanowiska archeologiczne oraz warsztaty z archeologii eksperymentalnej.
In memoriam
2 maja w Kijowie, w wieku 100 lat, zmarła wybitna archeolożka – doktor habilitowana Sofja Berezańska. Z naukową działalnością Profesor Berezańskiej związane były ponad 50-letnie badania stanowisk z epoki brązu na terenie Ukrainy, których rezultatem była publikacja wielu monografii oraz artykułów naukowych. Cześć pamięci naszej Koleżanki!