Kierownik badań: Prof. Karol Szymczak
Miejsce badań: stanowisko Ayakagytma południowo–wschodnie Kyzył–Kum, Uzbekistan.
Charakter stanowiska: obozowisko wczesnoneolityczne
Datowanie: koniec IX – połowa VII tys. BP
Obozowisko wczesnoneolityczne w Ayakagytmie
Trwające od 1995 r. badania wykopaliskowe wczesnoneolitycznego obozowiska Ayakagytma „Stanowisko” dostarczyły bogatych materiałów krzemiennych, kamiennych i ceramicznych rozdzieleniu na dwie fazy osadnicze. Pozyskano też liczny, niezwykle interesujący zespół szczątków kostnych, potwierdzających wczesne udomowienie na terenie Azji Centralnej, bydła, konia, wielbłąda, owcy/kozy, świni. Seria kalibrowanych dat 14C wskazuje na chronologię między końcem IX i połową VII tysiąclecia BP oraz między połową VI i połową tysiąclecia BP. Badania sedymentologiczne wskazują na istnienie we wczesnym holocenie na terenie Niziny Turańskiej wielkiego zbiornika wodnego, którego wybrzeża zasiedlały ugrupowania identyfikowane dzisiaj jako kultura kelteminarska.
Badania na stanowisku Ayakagytma, którymi kieruje dr hab. prof. UW Karol Szymczak prowadzone są i finansowane, jako połączona ekspedycja Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz Instytut Archeologii Uzbeckiej Akademii Nauk.